سنت کهن

اضافه کردن خاک سفید در شیره انگور

دستاورد علمی و تجربی نیاکان در روستای فُشتَنق

اما نکته قابل توجه در این سنت کهن، استفاده از نوعی خاک در تهیه شیره انگور است، خاکی سفید یا شیری رنگ که از دل کوهها و تپه ها بدست می آید .

این خاک را گذشتگان این مرز و بوم به صورت تجربی از دل کوه به دست آورده‌اند و به دلیل دارا بودن مقداری آهک در خاک شیره، تمامی املاح و ناخالصی‌های آب انگور را می‌گیرد و آبی زلال برای تهیه شیره تحویل می‌دهد.

خاک شیره خاکی قلیایی بوده و برای خنثی کردن اسیدیته آب انگور باید استفاده شود، چرا که محیط اسیدی باعث رشد و فعالیت باکتری‌ها می‌شود و در فرآیند تولید شیره پس از شستشو و آب‌گیری،

برای جدا کردن ناخالصی‌های آب انگور مقداری خاک شیره اضافه می‌کنند که این خاک با خاصیت قلیایی، حاوی املاح معدنی همچون کلسیم، منیزیم، سدیم، منگنز، آهن، مس و روی است و آب انگور که خاصیت اسیدی دارد، چنانچه خنثی نشود، موجب ترش شدن شیره انگور می‌شود.

خاک شیره همچنین موجب ته نشینی سریع املاح جامد مانند تفاله انگور شده و به آب انگور شفافیت می‌دهد،

وجود کربنات کلسیم (آهک) که یک ماده ضد عفونی کننده است، موجب حذف باکتری‌ها و آنزیم‌های مضر شده و در حین حرارت باکتری‌ها و کپک‌های مضر را از بین می‌برد.

خاک شیره به نوعی ضد عفونی کننده آب انگور است

پس از اینکه آب انگور گرفته شد، به میزان لازم خاک شیره را اضافه می‌کنند و شب تا صبح نگه می‌دارند تا املاح آن گرفته شود و صبح روز بعد آب زلال انگور را جدا کرده و برای پخت روی آتش قرار می‌دهند

موقعیت جغرافیایی خاک مربوطه

در حوالی قسمت غربی کلاته آبجنگ است

و چنانچه حرکت از سمت و مبدا روستا را نظر بگیریم در سمت چپ

و پشت یک تپه کوچک خاکی و نرسیده به کلاته مذکور است .

ظهر شهریور ماه

ظهر شهریور ماه

روستا ساکت بود

خاک در وسعت خورشید میسوخت

باد می آمد

شیب یک تپه خشک را جاروب می کرد

گاهی از چشمه خشک کوچک

قطره آبی که چکید

لب تاول زده خاک را می بوسید

یک اُلاغ فرتوت

با ساقه تفتیده یک شاخه نی

تنها بود

لابه لای شاخه ها

یک انجیر سیاه

در حسرت چیدن یک دست

خمیازه میکشید

یک شغال لای درختان انار

دزدکی می لنگید

گاهگاهی که زاغچه ای قار میزد

یونجه سبز خیالات مرا

زیر پا له میکرد

جوی آب بی توقع آبادی

پارچه کهنه دل را شستشو میداد

زنبوری می آمد

شهد گلهای سفید قندان مرا با خود می بُرد

ظهر شهریور ماه

روستا ساکت بود

و

ریسمان کهنه تاریخ

از لب دیوارها

آویزان .

علیرضا عابدیان بادی - روستای فشتنق 1398/06/04

چشم اندازی از رشته کوه جُغَتای

فُشتَنق در بهاران

از ساغر گلهای فُشتَنق

آن زمانی که لب از ساغر گلهای تو من نوش کنم

ناگهان درد و غم و ناله جانسوز فراموش کنم

آن زمانی که نسیم لای درختان انار می خواند

دیده بر بندم و اندیشه و لبها همه خاموش کنم

آن زمان عقل که تصمیم گرفت ست فضولی بکند

عقل را وز نفس باده آبجنگ تو مدهوش کنم

بی حجابی کنم از پرتو خورشید تو عریان بشوم

شعله عقل زهر چشمه جوشان تو خاموش کنم

در بهاری که زمینت شده چون خانه گلها و علف

پیرهنی را ز همه لاله وحشی تو تن پوش کنم

کوههای سرخ باز

کوههای بلند در شمال روستای فشتنق